උතුරු මෙසිඩොනියාවෙ අගනුවර ස්කොප්ජේවල වෘත්තීයක් විදිහට සිය ශරීරය ලිංගික ආශාවන් උදෙසා විකුනන මොනිකා තසෙව්ස්කායි Monika Tasevska මෙි කතාබහට එකතුවෙන්නෙ. උතුරු මෙසිඩොනියාව කියන්නෙ 1991 දී යුගෝස්ලොවියාවෙන් වෙන්වුනු රාඡ්යයක්.
අපි මෙි කතාකරන්නෙ මොනිකා Transit magasin වල මාධ්යවෙිදිනියක් සහ මැසිඩෝනියාවෙි ෆ්රන්ට්ලයින් සගරාවෙ මාධ්යවෙිදිනියකටත් වරින් වර දීපු සමහර උත්තර ගැනයි. ඒ උත්තර මෙතෙක් දවස් ‘‘ ගණිකාව ‘‘ කියල අපි හදුන්වන ගැහැණිය ගැන තියෙන අපේ සිතුවම මකා දමනව. ඒකෙ අර්ථය මම මීට පස්සෙ ඔවුන්ව ගණිකාවන් කියල හදුන්වන්නෙ නෑ කියන එකයි .
‘‘ මොනිකා තසෙව්ස්කා යනු කවුද? ‘‘
‘‘මූලික වශයෙන් මම මවක්, මානව හිමිකම් ක්රියාකාරිනියක්, සේවකයෙක්… මම බෝල්කන්හි පළමු ලිංගික ශ්රමිකයින්ගේ සාමූහිකය වන එන්ජීඕ ස්ටාර් හි කලාපීය සම්බන්ධීකාරක ලෙස සේවය කරන අතරම මම ලිංගික සේවිකාවක්‘‘
‘‘.ඔබ කොපමණ කාලයක් ලිංගික වැඩ කරමින් සිටියාද? ඔබ මෙම කාර්යය ආරම්භ කළේ කෙසේද? එය පෞද්ගලික තේරීමක්ද?‘‘
‘‘මම මීට වසර 10 කට පමණ පෙර පෞද්ගලික ආයතනයක පරිපාලන සේවකයෙකු ලෙස රැකියාවක් නොමැතිව සිටියදී ලිංගික වැඩ කිරීම ආරම්භ කළෙමි. රැකියාව අහිමි බැවින් මුදල් උපයා ගැනීමට මාර්ගයක් සොයා ගැනීමට මට සිදු විය. ලිංගික වැඩ කරන පුද්ගලයින් මම දැන සිටි අතර ඔවුන්ගේ සම්බන්ධතා හරහා මමද වැඩ කිරීමට පටන් ගතිම, මම යම් කාලයක් වැඩ කර පසුව නැවත්තීමට සිතුවෙමි, නමුත් කාලයත් සමඟ එය වෙනත් ඕනෑම රැකියාවක් බව මට වැටහී ගිය විට ලිංගික වැඩ දිගටම කරගෙන යාම මගේ පෞද්ගලික තේරීම විය.‘'
“ගණිකා වෘත්තිය” සහ ගණිකාව කියන්නෙ නැතිව ඔබ “ලිංගික කාර්යයන්” සහ “ලිංගික ශ්රමිකයන්” ලෙස එය කියන්නේ ඇයි?‘‘
‘‘“ගණිකාව” යන වචනය පැමිණෙන්නේ ලතින් භාෂාවෙන් එහි තේරුම “නිරාවරණය වූ, හෝ අගෞරවයට පත් වූ” තැන්ත්තා වන අතර එය උචිචාරණය කරන හැමවිටකම අපකීර්තියට සම්බන්ධ බැවින් එහි අර්ථය සෘනාත්මක අගයක් ගනී.. අපට යමෙකුට අපහාස කිරීමට අවශ්ය වූ විට අපි මෙම යෙදුම ( වෙිසී ) භාවිතා කරන්නෙමු - සහ “ගණිකාව” කී පමණින් කාන්තාවන්ට පමණක් රැකියාවක් ලෙස එය සංලක්ෂිත වේ. “ලිංගික සේවිකාව” සහ “ලිංගික වැඩ” යන වචන ලිංගික ශ්රමික ප්රජාව තුළ ආරම්භ වූ වචන වන අතර එය වාණිජ්ය ලෙස ලිංගිකත්වය යමි සමාඡයක ආර්ථික ක්රියාකාරකමක් ලෙස සැලකීමට ඉඩ සලසයි - එනම් එය රැකියාවක ආකාරයක් වන අතර ලිංගික කර්මාන්තයට සමිබන්ධ ලිංගික ක්රියාවන් වඩාත් හොඳින් විස්තර කරයි. ඒ අතරම, එය ලිංගික ක්රියාවන් උදෙසා ස්ත්රී පුරුෂ භාවය ඇතුළත් කිරීම සීමා නොකරයි. ‘‘
‘‘ අප සිටින්නේ කොවිඩ් -19 වසංගතය මධ්යයේ බව සලකන විට මෙය ඔබගේ කාර්යයට බලපාන්නේ කෙසේද? ඔබට සාමාන්ය සේවාදායකයින් සිටීද?‘‘
‘‘වසංගතයත් සමඟ ලිංගික ශ්රමිකයින් සමාජ හා ආර්ථික අර්බුදයකට මුහුණ දී සිටී - දැන් අවුරුද්දක්වත් තිස්සේ වැඩ නොකළ අය සිටිති. අනෙක් අතට, අනෙක් අය - වෙනත් ඉපැයීමේ මාර්ගයක් නොමැති - තමන්ගේ සෞඛ්යය හා ඔවුන්ට සමීප අයගේ සෞඛ්යය හා අඛණ්ඩව වැඩ කිරීම අවදානමට ලක් කරති. කුලිය ගෙවීමට ක්රමයක් නොමැති නිසා සමහරුන්ට නිවාස අහිමි වී ඇත. මම පෞද්ගලිකව, කොවිඩ් -19 තත්ත්වය ආරම්භයේ සිටම, සාමාන්ය ගනුදෙනුකරුවන් සමඟ පමණක් මුණගැසෙමි. මා සමඟ අන්යෝන්ය විශ්වාසයක් ඇති අතර මගේ සෞඛ්යයට අනතුරක් නොවන බව මට විශ්වාස කළ හැකිය. ‘‘
‘‘ විවාහක පිරිමින් සහ කාන්තාවන් ලිංගික ශ්රමිකයෙකුගේ සේවය ලබා ගැනීමට තීරණය කරන්නේ මන්ද යනුවෙන් ඔබ සිතන්නේ කුමක්ද ?‘‘
‘‘ අප ජීවත් වන්නේ අමුතු සමාජයක ය, එබැවින් බොහෝ විට විවාහක යුවළයන්ට ඔවුන්ගේ ලිංගික මනන්කල්පිතයන්, වෙනස් ලිංගික තෘප්තීන් හෝ ආශාවන් විවාහය තුලින් ඉටු කර ගත නොහැක. සේවාදායකයින් ලිංගික ශ්රමිකයන්ගෙන් අපේක්ෂා කරන සමහර සේවාවන් ඔවුන් නිවසේදී නොකරන දේවල් වේ. මන්ද විවාහයකදී සමහර “නීති” සහ සංස්කෘතික රීති වලට අනුව ආකල්ප හා සන්නිවේදනය සඳහා ඔබට යමි සීමාවන් තිබිය යුතුය.‘‘
‘‘ ඔබ අවට සිටින අය ඔබේ වැඩ දෙස බලන්නේ කෙසේද?‘‘
‘‘මම ජීවත් වන්නේ කුඩා නගරයක, සෑම කෙනෙක්ම ප්රායෝගිකව එකිනෙකා හඳුනන නමුත්, මගේ වැඩ පිළිබඳ ඔවුන්ගේ අදහස් හා සම්බන්ධ කිසිවක් මා අත්විඳ නැත. එබැවින් මම මා පිලිබදව ඔවුන් දරන අදහස් නිසා , ඔවුන් හොඳ හෝ නරක ලෙස බෙදන්නේ නැත, එයින් අදහස් කරන්නේ ඔවුන් මෙි ලිංගික කාර්යය රැකියාවක් ලෙස දකින අතර මගේ තේරීම සඳහා මට සහාය වන බවයි.
මතක තියාගන්න එයට මගේ ආදරණීයයන්ද ඇතුළත්. ‘‘
‘‘උතුරු මැසිඩෝනියාවේ ලිංගික ශ්රමිකයින් බොහෝ විට මුහුණ දෙන ගැටළු මොනවාද? ‘‘
‘‘ ලිංගික ශ්රමිකයන්ව එකම අචිචුවෙිලා සැලකීම,අපකීර්තිය සහ වෙනස් කොට සැලකීම සාමාන්ය ජනතාවගෙන් සහ රාජ්ය ආයතන සේවකයින්ගෙන් වඩාත් පොදු බාධක වේ. ‘‘ පැහැදිලි හා නිර්වචනය කරන ලද නීතියක් නොමැතිකම ‘‘ ලිංගික ශ්රමිකයින්ගේ ජීවිතයට හා වැඩවලට බලපාන අතර එය ප්රචණ්ඩ ක්රියාවන්ට සහ රජයේ රාජකාරිය අනිසි ලෙස භාවිතා කරමින් වෙනස් කොට සැලකීමට රාජ්ය සේවකයින්ට සහ සිවිල් වැසියන්ට කරනු ලබන දිරිගැන්වීමකි.
එහෙත් කිව යුතුව ඇත්තේ සාමූහිකව, වෙනත් සංවිධාන සමඟ සහයෝගයෙන්, සාමාන්ය ජනතාව අතර දැනුවත්භාවය ඉහළ නැංවීමට සහ රාජ්ය ආයතනික සේවකයින්ගේ සංවේදීතාව වැඩි කිරීමට අප කටයුතු කරමින් සිටින අතර, ධනාත්මක වෙනස්කම් ඇති බව සැලකිල්ලට ගනිමින් මෙම ගැටළු වසර ගණනාවක් තිස්සේ අඩුකමින් සිටිනා බවයි ‘‘ ‘‘. මීට වසර දෙකකට පෙර, සියලු රාජ්ය ආයතනවල නියෝජිතයින් සහ එවකට කම්කරු හා සමාජ ප්රතිපත්ති අමාත්ය මිලා කැරොව්ස්කා සමඟ වට මේසයක් සංවිධානය කරන ලදී. මෙම ආයතනවල නියෝජිතයින්, අමාත්යවරයකු සහ ලිංගික ශ්රමිකයින් පළමු වරට එකම මේසයේදී රැස්වී ලිංගික වැඩ නියාමනය කිරීම හා සංගමයේ අවශ්යතා පිළිබඳව කතා කළහ..‘‘
මීට වසරකට පමණ පෙර, ලිංගික ශ්රමිකයන් සහ සංවිධාන “ලිංගික ශ්රමිකයන් පිළිබඳ ප්රකාශයක්” සකස් කළහ. මෙම ප්රකාශය මගින් ලිංගික ශ්රමිකයන් ඇතුළු යුරෝපයේ සියලුම පුරවැසියන්ට ජාත්යන්තර මානව හිමිකම් නීතියට අනුකූලව ඇති අයිතිවාසිකම් දක්වා ඇති අතර මෙම අයිතිවාසිකම්වලට ගරු කිරීම සහ ආරක්ෂා කිරීම සහතික කිරීම සඳහා ප්රකාශයේ අත්සන් කරුවන් විශ්වාස කරන ක්රියාමාර්ග සහ භාවිතයන් නියම කරයි. උතුරු මැසිඩෝනියාවේ දේශපාලන පක්ෂ 17 ක් මෙම ප්රකාශයට අත්සන් තැබූහ.‘‘
https://globalvoices.org/.../a-sex-worker-from-north.../
https://www.transitmag.no/.../under-pandemien-oker...
සටහන : උපාලි ජයසිංහ